2.
Koers 2022-2027
Stroomopwaarts samen voor de toekomst
De figuur toont de koers en onze inhoudelijke thema’s. De golf staat voor ‘stroomopwaarts’, oftewel voorbereiden op de toekomst en pro-actieve samenwerking vanaf het begin van het proces. De blauwe bol verbeeldt onze extra inzet op zuiver afvalwater en duurzaamheid (kringlopen, de aarde). Voor de drie inhoudelijke thema’s in dit waterbeheerprogramma is het eindbeeld opgenomen: de stip op de horizon. En tot slot is er de (water)balans, die staat voor het vierde thema: waterbewust leven én genieten van water.
Klimaatverandering en maatschappelijke ontwikkelingen
Nederland staat de komende jaren voor grote maatschappelijke opgaven. De snelheid van klimaatverandering is ongeëvenaard en de effecten zijn nu al zichtbaar. Ook de afname van biodiversiteit gaat sneller dan ooit in de menselijke geschiedenis. Om dit tegen te gaan is een energietransitie gaande, moeten we een omslag maken naar een klimaatbestendige inrichting, een circulaire economie en meer duurzame landbouw. Daarnaast is er een grote woningbouwopgave, zeker ook in de provincie Utrecht. Deze opgaven samen leveren een grote druk op de fysieke ruimte op, die vragen om multifunctioneel ruimtegebruik.
Andere ontwikkelingen zijn de toenemende digitalisering, toenemend kritisch consumentisme en een beperkt vertrouwen in de overheid en wetenschap. Er is een sterke overheid nodig, in verbinding met zijn omgeving, om daarop in te spelen.
Nieuwe opgaven vragen andere rol van het waterschap
Het waterschap werkt aan bescherming tegen overstromingen, schoon en voldoende oppervlaktewater en zuivering van afvalwater. Dat doen we al lang, degelijk en zonder veel ophef. Maar door klimaatverandering en maatschappelijke ontwikkelingen veranderen de wateropgaven nu fundamenteel, wat een andere rol van ons vraagt.
Er is een omslag nodig van water snel afvoeren naar veel meer vasthouden en bergen van water, wat wij niet in het watersysteem kunnen oplossen. Ook in de inrichting van de stad en het landelijk gebied zijn aanpassingen nodig. Daarnaast stelt de maatschappij hogere eisen aan waterzuivering en duurzaamheid, met ‘nul vervuiling’, energieneutraliteit en een circulaire economie als stip op de horizon, wat ook grote opgaven zijn voor waterschappen.
Onze rol verandert omdat de wateropgaven steeds meer verweven zijn met de maatschappelijke opgaven, en omdat er steeds meer in dezelfde fysieke ruimte moet.
Er zijn meer gezamenlijke opgaven en we zullen intensiever met andere partijen moeten samenwerken. De Omgevingswet vraagt overheden om meer samen te werken als één overheid, en geeft waterschappen ook instrumenten om te sturen in de ruimtelijke ordening. Als waterschap werkten we ook al veel samen met agrariërs, natuurbeheerders, drinkwaterbedrijven, sportvissers, bewoners en bedrijven in het gebied, en dat zullen we nog een tandje bijzetten.
Gelukkig kan dat in onze regio heel goed. Er zijn levendige samenwerkingen mét een gemeenschappelijke focus: gezond leven in een toekomstbestendige regio. Uit onze gesprekken bleek dat onze partners graag bereid zijn om de opgaven samen aan te pakken, en wij gaan die samenwerking actief aan!
Stroomopwaarts! Water een meer sturende rol in de ruimtelijke inrichting
Koers 2022-2027: stroomopwaarts samen voor de toekomst
Het waterschap wil transparant, doelmatig en effectief bijdragen aan gezond leven in een toekomstbestendig gebied. Klimaatadaptatie, de energietransitie, circulariteit, bodemdaling, droogte en biodiversiteit hebben allemaal een watercomponent en vragen onze betrokkenheid. Wij kiezen in onze koers 2022-2027 voor een actieve rol in deze opgaven, volgens twee lijnen:
Stroomopwaarts samen voor het gebied
Wij zien het aanpassen van het land- en watergebruik aan klimaatverandering en herstel van een goede waterbalans als een grote maatschappelijke uitdaging, waar onze langetermijn blik en specifieke waterexpertise zeer gewenst is. Daarom gaan we ‘stroomopwaarts’! We gaan ons extra inspannen om water een meer sturende rol in de ruimtelijke inrichting te geven, zodat het gebied kan worden voorbereid op de toekomst. Wij agenderen water bij de start van ruimtelijke processen. Dit doen we gebiedsgericht en integraal, voor een robuust watersysteem én goede waterkwaliteit. Ook wij hebben niet alle antwoorden op vragen hoe dat moet, maar wij ontwikkelen dit graag samen met onze partners. 'We stimuleren waterbewust gedrag, en vragen daarmee ook iets van de inwoners, en tegelijk zetten we ons volop in voor een veilige, gezonde en prettige leefomgeving voor hen'.
Zuiver en duurzaam voor de toekomst
Wij willen een extra inspanning leveren op onze zuiveringen voor gezond oppervlaktewater en op het op termijn sluiten van regionale water- en grondstofkringlopen. We stimuleren het terugwinnen van warmte uit (afval)water en we kiezen voor duurzaamheid in alle aspecten van ons werk. Ook hier kiezen we bewust om innovaties niet altijd volledig vooraf te onderzoeken, maar we willen ‘doen’ en daarvan leren, ook graag samen met anderen.
